Uzależnienie od alkoholu jest chorobą, na którą nie ma leków, prostych metod czy zaleceń. Zastanawiasz się, dlaczego mój mąż nie może pić tak jak inni, dlaczego on mi to robi, gdyby mnie kochał na pewno przestałby pić. Zadręczasz się myślami związanymi z piciem męża. Twoje myśli koncentrują się głównie na partnerze, nie ma miejsca w głowie na to, aby pomyśleć o sobie. Czujesz się coraz bardziej zmęczona tą sytuacją, zagubiona, nie wiesz co jeszcze możesz zrobić, aby On przestał pić. Próbowałaś już wielu sposobów: groźby, prośby, szantaż, może krzyczałaś, biłaś. Czujesz się bezsilna, zaczynasz Go straszyć: „jeśli nie przestaniesz pić to ….”. Często wypowiadasz różne zdania-groźby, które odbijają się o ścianę. Zastanawiasz się, jak to możliwe, że na Niego to nie działa skoro zagroziłaś mu już kilka razy rozwodem; wyprowadzką, leczeniem. I nic. Nie zmienił kompletnie nic. Co jeszcze mogę zrobić-pytasz samą siebie??
Uzależnienie od alkoholu rozwija się powoli i zaczyna być dostrzegane, wtedy kiedy już jest w kolejnej fazie rozwoju. Czy istnieje granica między piciem „normalnym” a piciem „bez umiaru”? Kiedy to się u Niego rozpoczęło? Jak, dlaczego? Mnóstwo pytań, na które trudno znaleźć odpowiedź. Czy mój mąż/partner jest alkoholikiem? Nie to niemożliwe. Przecież alkoholik to: -pije codziennie, kradnie, jest brudny, nie ma pracy, pewnie zbiera złom, żebrze itd… tutaj zaczynają się porównania do osób uzależnionych, które najczęściej są w ostatnim stadium choroby. Przy takim porównaniu mąż/partner nie może być alkoholikiem, bo jego te rzeczy nie dotyczą. Do tego może pojawiają się u niego przerwy w piciu, które wskazują na to, że potrafi nie pić. A gdyby był uzależniony piłby codziennie. Tyle pytań, tyle niewiadomych. Dlaczego on nie może pić tak jak wszyscy?
Przedstawię Ci czym jest uzależnienie od alkoholu. Uzależnienie obejmuje 6 objawów takich jak:
1) silna chęć napicia się alkoholu, która może pojawić się w różnych sytuacjach, najczęściej jest związana z różnymi przykrymi emocjami, które odczuwa mąż/partner. Nie oznacza to, że Twoim zadaniem jest teraz uszczęśliwiać męża byle tylko nie było mu smutno czy źle. W naszym życiu odczuwanie przykrości jest nieuniknione.
2) trudności w kontrolowaniu zachowania związanego ze spożywaniem alkoholu w zakresie rozpoczęcia, zakończenia
– trudności w kontrolowaniu ilości spożywanego alkoholu tzn, osobie uzależnionej trudno jest się powstrzymać od picia, kiedy go już rozpocznie. Osoby uzależnione mówią o tym w ten sposób, że ” jedno piwo, jeden kieliszek wódki jest za dużo a wanna alkoholu za mało.”
– trudność w kontrolowaniu długości spożywanego alkoholu tzn, picie tak zwanymi ciągami alkoholowymi, które mogą trwać 2 dni, tydzień, miesiąc. Ciągi alkoholowe, trwają jakiś czas, po których może następować przerwa w piciu tzw. abstynencja, która może trwać również kilka dni, tydzień, miesiąc. Osoba uzależniona nie zakłada, że będzie piła przez jakiś okres, nie planuje tego, kiedy sięga po alkohol odczuwa przymus picia dalej.
3) zmiana tolerancji na alkohol – wypijanie coraz większych ilości alkoholu dla uzyskania podobnych efektów działania alkoholu jak przy wcześniejszych mniejszych ilościach. Aby osoba uzależniona poczuła „rozluźnienie” z czasem potrzebuje wypić już nie np. 3 piw a 6 piw. W chorobie alkoholowej tolerancja początkowo wzrasta, później się zmniejsza.
4) objawy związane z odstawieniem alkoholu – objawy te zaczynają się pojawiać, kiedy nastąpiło „przedawkowanie” alkoholu, najczęściej występują rano, im dłuższy „ciąg alkoholowy” (trwający od kilka do kilkunastu dni) tym te objawy są dotkliwsze i dłużej się utrzymują. Objawy te nazywane są potocznie „kacem alkoholowym”, a osoba uzależniona tłumaczy się leczeniem „złego samopoczucia” kolejną dawką alkoholu. Do objawów tych zalicza się: drżenie rąk; roztrzęsienie organizmu; wzmożone poty; kołatanie serca; zmiany ciśnienia; lęki; osłabienie; rozdrażnienie; obojętność; zniechęcenie.
5) picie alkoholu pomimo wiedzy o konsekwencjach związanych z nadużywaniem alkoholu – picie alkoholu pomimo wiedzy związanej z tym, że będzie cierpiał, że pojawiły się problemy zdrowotne, że może utracić pracę, że będzie prowadził auto, że został zatrzymany pod wpływem alkoholu, że … itd. Obraz rzeczywistych konsekwencji spowodowanych przez nadużywanie alkoholu jest przykrywany innymi powodami.
6) rezygnacja z alternatywnych źródeł przyjemności na rzecz sięgania po alkohol – wraz z rozwojem uzależnienia zaczyna następować rezygnacja z innych niż alkohol źródeł przyjemności. Osoba uzależniona, która lubiła np. łowić ryby, po pewnym czasie łowienie ryb przestaje być głównym zainteresowaniem i staje się zajęciem wykorzystywanym po to, aby przy tej okazji napić się alkoholu. Wszystkie inne osoby, zajęcia, które wcześniej miały znaczenie schodzą na inny plan, gdyż osoba uzależniona na pierwszym miejscu zaczyna stawiać alkohol.
Aby zdiagnozować uzależnienie od alkoholu, wystarczy występowanie 3 objawów z powyższych. Nie Twoją rolą jest stawianie diagnozy czy leczenie uzależnienia bliskiej Ci osoby, Ty także potrzebujesz pomocy, by poradzić sobie z tą sytuacją. Nie zwlekaj, nie czekaj już dłużej skorzystaj z pomocy.
Jeżeli masz pytania zapraszam do kontaktu telefonicznego bądź email, który znajduje się w zakładce KONTAKT bądź też spotkania w gabinecie.
Katarzyna Bednarek Gabinet Psychologiczny Piotrków Trybunalski
Bibliografia:
Pużyński S., Wciórka J., (2000) Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne.Vesalius, Kraków.
Woronowicz B. (2001) Bez tajemnic o uzależnieniach i ich leczeniu. IPiN, Warszawa.